Κοινοβούλιο: Ψηφίζει υπέρ της καθυστέρησης της συμμόρφωσης της ΕΕ με τα πρότυπα ποιότητας του αέρα του ΠΟΥ έως το 2035

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την Τετάρτη (13 Σεπτεμβρίου) τη θέση του σχετικά με έναν αναθεωρημένο νόμο για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα στην ΕΕ, ζητώντας αυστηρότερα όρια για διάφορους ρύπους, αλλά καθυστερώντας τη συμμόρφωση με τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) έως το 2035.

Με 363 ευρωβουλευτές υπέρ, 226 κατά και 46 αποχές, το Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της ευθυγράμμισης των κανόνων της ΕΕ με τις πιο πρόσφατες κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ.

“Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι μια σιωπηλή πανδημία που αξίζει περισσότερη πολιτική προσοχή από ό,τι έχει σήμερα”, δήλωσε ο Javi López (S&D), εισηγητής του Κοινοβουλίου επί της πρότασης. “Η σημερινή έγκριση της οδηγίας για την ποιότητα του αέρα σηματοδοτεί ένα μεγάλο βήμα προς καθαρότερο και υγιέστερο αέρα για όλους στην Ευρώπη”.

Η ψηφοφορία θέτει την Ευρώπη σε τροχιά επίτευξης του στόχου της μηδενικής ρύπανσης έως το 2050, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης για τη μηδενική ρύπανση που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον περασμένο Οκτώβριο.

Ο νόμος απαιτεί πιο φιλόδοξα όρια για τους ρύπους, αύξηση των σημείων δειγματοληψίας της ποιότητας του αέρα στις αστικές περιοχές και τυποποιημένους δείκτες ποιότητας του αέρα για την ενημέρωση των πολιτών.

Εκτός από τα σχέδια για την ποιότητα του αέρα, τα κράτη μέλη πρέπει να καταρτίσουν χάρτες πορείας που περιέχουν βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα για τη συμμόρφωση με τις νέες οριακές τιμές.

Η υγεία στο επίκεντρο

Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), 307.000 πρόωροι θάνατοι στην Ευρώπη οφείλονται στην έκθεση σε μικροσκοπικά σωματίδια διαμέτρου 2,5 μικρομέτρων ή μικρότερης (PM2,5).

Η ρύπανση από τα PM2.5 μπορεί να προέρχεται από διάφορες πηγές, όπως η οδική κυκλοφορία, οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα ή η βιομηχανία και αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων υγείας, όπως καρδιακές παθήσεις, άσθμα και χαμηλό βάρος γέννησης.

“Αυτή η πανδημία σε αργή κίνηση έχει καταστροφικό αντίκτυπο στην κοινωνία μας, οδηγώντας σε πρόωρους θανάτους και πλήθος καρδιαγγειακών και πνευμονικών παθήσεων”, δήλωσε ο εισηγητής Javi López κατά τη διάρκεια της συζήτησης στο Κοινοβούλιο πριν από την ψηφοφορία.

Εκτός από τα PM2.5, άλλοι επιβλαβείς ρύποι περιλαμβάνουν το διοξείδιο του αζώτου (NO2), το οποίο, σύμφωνα με τον ΕΟΠ, ευθύνεται για 49.000 πρόωρους θανάτους στην ΕΕ.

“Πρόκειται για έναν τεράστιο αριθμό ζωών που δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε”, δήλωσε ο Επίτροπος Περιβάλλοντος Βιρτζίνους Σινκεβίτσιους, προσθέτοντας ότι η πρόταση της Επιτροπής θα μειώσει σημαντικά τους πρόωρους θανάτους από την ατμοσφαιρική ρύπανση.

Για τον López, το ζήτημα δεν αφορά μόνο τη δημόσια υγεία αλλά και τις κοινωνικές ανισότητες. “Οι κοινωνικοοικονομικά μειονεκτούντες, οι πιο ευάλωτοι, είναι πάντα οι πιο εκτεθειμένοι στη ρύπανση”, τόνισε.

Ο νέος νόμος, που αποτελεί καινοτομία για τη νομοθεσία της ΕΕ, εισάγει το δικαίωμα αποζημίωσης για τα άτομα που υποφέρουν από προβλήματα υγείας λόγω των επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης που υπερβαίνουν τα νόμιμα όρια. Σύμφωνα με την έκθεση του Κοινοβουλίου, οι νέοι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη θα επιτρέπουν στους πολίτες να ζητούν δικαιοσύνη από τις κυβερνήσεις τους όταν αυτές αποτυγχάνουν να τους προστατεύσουν.

Καθυστέρηση

Ωστόσο, οι νομοθέτες ψήφισαν επίσης την καθυστέρηση της ευθυγράμμισης της ΕΕ με τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ για την ποιότητα του αέρα κατά πέντε χρόνια, έως το 2035, προκαλώντας ανησυχία στις περιβαλλοντικές ΜΚΟ.

Η καθυστέρηση “θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία όλων των Ευρωπαίων. Θα επηρεάσει επίσης τις οικονομίες μας και πιθανότατα θα χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία για την αναβολή της επείγουσας δράσης που απαιτείται”, δήλωσε η Margherita Tolotto, υπεύθυνη πολιτικής για τον αέρα και τον θόρυβο στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Περιβάλλοντος.

“Αν και πρόκειται για ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, η καθυστέρηση της ευθυγράμμισης με τον ΠΟΥ θα κοστίσει ζωές λόγω της πολυετούς ατμοσφαιρικής ρύπανσης που θα μπορούσε να αποφευχθεί”, δήλωσε ο Zachary Azdad από την Transport & Environment, μια ΜΚΟ για την καθαρή κινητικότητα.

“Η σημερινή ψηφοφορία θα κάνει ελάχιστα για να επιταχύνει την εξάπλωση των ζωνών χαμηλών και μηδενικών εκπομπών στην Ευρώπη, ρίχνοντας μια σανίδα σωτηρίας στα βρώμικα πετρελαιοκίνητα και βενζινοκίνητα αυτοκίνητα”.

Με την υιοθέτηση της θέσης του, το Κοινοβούλιο είναι έτοιμο να ξεκινήσει τις λεγόμενες “τριμερείς” διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη της ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την οριστικοποίηση του νόμου.

Πηγή: euractiv.com

ΔΚ